Hệ thống chống bó cứng phanh ABS trên xe mô tô Triumph hoạt động như thế nào ?
Hệ thống phanh ABS trên mẫu xe mới nhất của Triumph SpeedMaster 1200cc
Có thể bạn đã biết hiện nay mọi xe Triumph được phân phối chính hãng tại Việt Nam đều được trang bị phanh ABS. Vậy phanh ABS hoạt động thế nào và công dụng ra sao chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu.
Với cơ chế bám nhả phanh liên tục, hệ thống chống bó cứng phanh ABS giúp xe không bị mất lực bám ngang ( ma sát giữa bánh xe và mặt đường theo phương ngang ) gây hiện tượng lắc đuôi xe (trượt bánh)
Hệ thống chống bó cứng phanh ABS (Anti-Lock Braking System) được phát minh từ những năm 1920 bởi Gabriel Voisin. Ban đầu, ABS chỉ áp dụng vào phanh của máy bay. Mấy thập kỷ sau, hệ thống phanh này mới được áp dụng vào ngành công nghiệp ôtô và trở thành một trong những tiêu chuẩn không thể thiếu của ô tô bởi tính năng ưu việt của nó.
Vào năm 1988, chiếc môtô đầu tiên trang bị hệ thống phanh ABS. Từ đó đến nay, ABS trải qua nhiều lần nâng cấp công nghệ nhưng vẫn sử dụng cơ chế bám nhả liên tục. Công nghệ phanh ABS vẫn là trang bị an toàn hàng đầu trên cả ôtô và xe máy và dần trở thành tiêu chuẩn không thể thiếu của những chiếc mô tô phân khối lớn cao cấp, thậm chí những dòng xe máy nhỏ nếu trả mức giá cao hơn cho phiên bản đặc biệt vẫn được sở hữu hệ thống an toàn này.
Trong lúc vận hành xe bạn chẳn may gặp phải tình huống phanh bất ngờ, đường trơn ướt, lúc đó mới thấy phanh ABS thực sự cần thiết và hiệu quả như thế nào. Khi phanh gấp, má phanh áp chặt vào đĩa phanh làm bánh xe cứng đờ không xoay được gây hiện tượng khóa bánh, làm mất độ bám của lốp với mặt đường làm trượt dài dẫn đến hiện tượng mất lái và người lái không thể điều hiển hướng xe dễ dàng gây tai nạn thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
ABS có vai trò phát hiện tình huống phanh xấu trước khi nó thực sự xảy ra, căn cứ vào lực bóp phanh và tốc độ quay của bánh xe. Khi bóp mạnh phanh, hệ thống chống bó cứng phanh ABS kích hoạt, khi đó hệ thống này duy trì độ trượt của bánh xe với mặt đường trong giới hạn cho phép.
Lúc trượt bánh, khả năng mất kiểm soát là rất lớn, khi đó người điều khiển có đủ kỹ năng hay bình tĩnh để giữ xe thăng bằng, trong khi bánh xe đang trượt. Với những tay đua chuyên nghiệp hoặc những người có kinh nghiệm thì chuyện này có thể thực hiện được.
Chính vì thế, ABS sẽ hỗ trợ bằng cách bóp nhả liên tục, hạn chế lực tác động mạnh má phanh vào đĩa phanh khi người lái bóp hoặc đạp phanh quá nhanh với lực lớn và giữ bánh xe vẫn quay không bị khóa cứng. Sau tình huống nguy hiểm tránh được, hệ thống sẽ tái áp dụng lực phanh lớn nhất để xe dừng lại nhanh hoặc cho tới khi phát hiện mối nguy khóa bánh mới.
Về cấu tạo, ABS có bộ phận cảm biến, bộ điều khiển, bơm thủy lực và các van điều chỉnh lực phanh.
Bộ phận cảm biến có nhiệm vụ phát hiện khi có lực phanh, đo tốc độ quay, khả năng cân bằng, độ trượt không nằm trong giới hạn an toàn. Thành phần chính của bộ cảm biến là loại cảm biến tốc độ. Dễ dàng nhận ra bởi cấu tạo đặc biệt là đĩa nhỏ có các khe hở nằm sát trục quay của bánh.
Phanh ABS dễ nhận ra bởi bộ phận đĩa nhỏ có các khe hở nằm sát trục quay của bánh.
Bộ điều khiển ECU là bộ não của phanh ABS. Nhiệm vụ của ECU là tiếp nhận, phân tích, so sánh các thông tin do cảm biến gửi về. Ngoài ra, ECU còn có tính năng “ghi nhớ”. Dựa trên những thông số đã kích hoạt trước đó, ECU sẽ ghi nhớ cho những lần sau khi cùng tình huống.
Cũng giống như các hệ thống phanh đĩa khác, bơm thủy lực cũng gồm piston và xi-lanh, tác dụng điều chỉnh lực đẩy lượng dầu lên má phanh, trong đó có sự trợ giúp của các van. Các van này sẽ trợ giúp điều chỉnh lực tác động vào má phanh.
Hệ thống ABS hỗ trợ người lái rất nhiều nhưng không phải là tuyệt đối vì thế không nên phó mặc an toàn cho công nghệ. Quan trọng nhất vẫn là rèn luyện lỹ năng để xử lý các tình huống bất ngờ.
Hiện nay, tại một số nước như châu Âu, các môtô, xe máy sản xuất và bán ra sau 2016 có dung tích xi-lanh từ 125 phân khối trở lên bắt buộc phải trang bị hệ thống phanh ABS. Và Triumph là một trong những hang xe đi đầu trong việc trang bị công nghệ hiện đại này lên xe Triumph.
Các tin liên quan
-
Lịch sử dòng xe Triumph Tiger